GÜNEŞ VİTAMİNİ
D vitamini hem vücutta üretilen hem de dışarıdan bitkisel ve hayvansal kaynaklardan hazır olarak alabileceğimiz, yağda eriyebilen bir vitamindir. Son yıllarda hormon olarak da kabul ediliyor. D vitamininin iki yapısı bulunmaktadır. Bitkisel kaynaklı formu D2 ergokalsiferol, hayvansal dokularda ise kolekalsiferol, D3 olarak adlandırılır.
D VİTAMİNİ VÜCUDUMUZDA NASIL ÜRETİLİR?
Fotosentez yapan bitkiler gibi bizimde D vitamini üretmek için güneş ışığına ihtiyacımız vardır. Güneşin morötesi (ultraviyole) dediğimiz ışınlarından UVB tipinin yayılması ve derimize temasıyla D vitamini üretilir. Bir dizi biyokimyasal reaksiyonlar sonucunda karaciğerin de katkılarıyla böreklerimizde D vitamini aktifleşir.
Bunun için cildin direk olarak güneş ışığıyla teması gerekir. Pencere ve cam arkasından D vitamini sentezimiz gerçekleşmez. Güneşten koruyucu kremler D vitamini sentezini azaltmaktadır. Güneş kremi kullanmadan 10.00 -15.00 saatleri arasında yaklaşık 5-30 dk arası haftada iki kez yüz , el ve kolları güneşlendirmek ihtiyacımızın karşılanması açısından önemlidir.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİ BELİRTİLERİ NELERDİR?
D vitamini eksikliğinde; kemik ve kas ağrıları, halsizlik, yorgunluk, depresyon, eklem ağrıları, kas krampları gibi belirtiler ortaya çıkabilir.
D VİTAMİNİ EKSİKLİĞİNDE GÖRÜLEN RAHATSIZLIKLAR NELERDİR?
D vitamini eksikliğinde çocuklarda raşitizm, yetişkinlerde ise ostemalasia görülmektedir. Obezite, Tip 1 ve 2 Diyabet, astım, multiple skleroz, solunum yolları enfeksiyonları, kanser, kalp ve damar hastalıkları riskini de arttırdığı düşünülmektedir.
D VİTAMİNİNİ NE KADAR ALMALIYIZ?
Çocuklar ve yetişkinlerde günlük alım düzeyi 600 IU, bebeklerde ise 400 IU olmalıdır.
D VİTAMİNİ HANGİ BESİNLERDE BULUNUR?
D vitamininin birincil ve en önemli kaynağının güneş ışınları olduğu unutulmamalıdır. D vitamini ihtiyacını besinlerle karşılamak oldukça güçtür. Haftada bir Somon balığı tüketmekte fayda vardır. Aşağıda en fazla D vitamini bulunan besinleri ve miktarlarını görebilirsiniz.
Sağlıklı kalın…
Dyt. Abdül Samet Koçyiğit
