Ankara'da otomotiv sektöründe faaliyet gösteren iş adamlarından Fırat Aslanbaş, otomotiv sektörünün 2020 yılı değerlendirmesi ve mevcut piyasa değerlerine ilişkin açıklamalarda bulundu. Aslanbaş, "ÖTV indirim beklentisi sektörü daha da canlandıracak" dedi.
Öncelikle 2019 yılı ile alakalı olarak değerlendirmelerde bulunan Aslanbaş, 2019 yılı Kasım ayından itibaren devam eden pozitif gelişmelerin devam etmesinin önemli olduğuna dikkat çekti ve faiz oranlarının düşük seyrinin devam etmesinin önemli olduğunu söyledi. Sektörde 2019 yılı başlarında kısmen bir daralma yaşandığına da dikkat çeken Aslanbaş, "Otomotiv sektörü özellikle 2019 yılının ilk çeyreğinde bir daralma yaşadı. Ancak 2019 yılı Kasım ve Aralık aylarında faiz oranlarındaki indirimler ve verilen destek ile hurda teşvikinin de etkisiyle önemli bir sıçrama yaşandı" ifadelerini kullandı.
2020 yılında otomotiv sektöründeki önemli taleplerden birinin de ÖTV indirimi ve faizlerdeki düşüşler olduğuna dikkat çeken iş adamı Aslanbaş, arz-talep dengesinin bu seyirde devam etmesi durumunda ekonomiye de önemli katkı sunacağını dile getirdi.
Aslanbaş, "Sektörün en önemli argümanlarından biri de arz-taleptir dengesidir. Yani alıcının isteği ve talebi doğal olarak piyasalara yansıyor ve bu da sektör bazında bir döngü oluşturuyor. Şuanda sıfır otomobil piyasasında önemli oranda bir talep olduğunu görebiliyoruz. Oradaki talep aynı zaman da ikinci el piyasasına da yansıyarak, sektörde pozitif yönlü bir kazanım oluşturuyor" dedi.
Piyasada görülen pozitif gelişmeler devam etmeli
Türkiye'nin en büyük sektörlerinin başında gelen otomotiv sektörünün pozitif gelişmelerinin devam etmesi için yeni adımların atılması gerektiğine de vurgu yapan Aslanbaş, 2020 yılında bankaların faiz indirimlerinin devam etmesi ve hurda teşvikinin de yenilenmesi gerektiğini ifade ediyor. "2019 yılı Ocak-Ekim arasında 180 bin adet araç hurda teşvikine dahil oldu" diyen Aslanbaş bunun 2019 yılında sona ermesinin yeniden gözden geçirilmesi gereken bir durum olduğunu ve burada yetkililerin yeni bir karar alması gerektiğini aktardı.
Sıfır ve ikinci el piyasasında önemli bir hareket görüldüğünü anlatan Fırat Aslanbaş umutlarının, 2020 yılı için de piyasadaki hareketliliğin devam etmesi olduğunu söyledi.
Garenta ve İkinciyeni Genel Müdürü Emre Ayyıldız ise, “Yeni otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2018 yılının ortasından itibaren daralmaya başladı. Ancak bu olumsuz ortamda 2. el satışları yüzde 15’lik bir artış gösterdi.” dedi ve “2019 yılının ilk 6 ayındaki düşüşlere rağmen, ikinci el otomobil pazarı güçlü seyrini devam ettirdi. Merkez Bankası’nın faizleri düşürme aksiyonuyla birlikte ötelenmiş talep sıfır ve ikinci el otomobil pazarlarına tüketiciyi yönlendirdi. Yeni otomobil ihtiyacını karşılayacak stok markalarda olmadığı için tüketici yönünü kullanılmış otoya çevirdi.” diye ekledi.
ÖTV indirimi olur mu?
Peki gerçekten de önümüzdeki dönemde ÖTV tarafında bir indirim gelebilir mi? Şimdi bu soruyu masaya yatıracağız.
Öncelikli olarak şunu belirtmemiz gerekiyor. ÖTV indirimini tetikleyen temel unsur sıfır otomobil satışlarındaki düşüş oluyor. Bu düşüş sonucunda satışların artması için belli süreli başlatılan indirimler, kullanıcıları sıfır araç almaya teşvik ediyor.
Dolayısıyla 2020 yılında otomobil satışları bir önceki yılın aynı dönemine oranla çok aşağılara düşerse ÖTV indirimi kaçınılmaz olabilir.
Sektörü yakından takip edenlerin de bildiği üzere ODD her ay otomobil satışlarına ilişkin raporlar yayınlıyor. Nitekim önümüzdeki Şubat ayının başlarında da 2020’nin ilk raporu kamuoyu ile paylaşılacak. Dolayısıyla bu raporda otomobil satışlarının ne derece artıp, azaldığını görmüş olacağız.
Şimdilik ufukta indirim yok
Hali hazırda 2020 yılında otomobil için ÖTV indirimi olur mu sorusunun yanıtı belirsiz. Az önce de belirttiğimiz üzere, yayınlanan birkaç rapordan sonra bu konu hakkında yorum yapmak daha kolay olacaktır.
Olası bir ÖTV indirimi ile birlikte sadece sıfır araçların fiyatı değil, aynı zamanda 2. el otomobil pazarındaki fiyatların da düşmesini bekleyebiliriz. Malum şu aralar 2. el otomobillerin fiyatı iyiden iyiye şişmiş durumda. Zira bu durumu daha önce yazdığımız bazı makaleler ile birlikte siz okurlarımızla paylaşmıştık. Dilerseniz bu makalelere aşağıdan göz atabilirsiniz.
Sonuç olarak şimdilik bir indirimin söz konusu olmadığını söyleyebiliriz. En iyisi indirim için bir süre daha beklemek olacak. Keza fiyatların şu anki mevcut hallerinden çok da yukarı gitmesi beklenmiyor. Elbette yine de şu aralar otomobil alma düşünceniz varsa, çok fazla ertelememenizi tavsiye ederiz. Yine de tercih sizin.
İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı ve İstanbul Ticaret Odası (İTO) Meclis Üyesi Hayrettin Ertemel, ikinci el araç piyasasında son dönemde görülen fiyat artışları ve internetten araç satışlarına ilişkin yapılacağı öne sürülen yeni düzenlemelere yönelik açıklamalarda bulundu.
2019 yılında sıfır araç stokunun yeterli olmaması ve o dönem faizlerin yüksek olmasından dolayı ikinci ele olan talebin ciddi derecede arttığını ve bunun da fiyatları yükselttiğini belirten Ertemel, oto kiralama şirketlerinin, bünyesindeki araçları yenilememesinin de piyasaya, ikinci el araç girmemesi bağlamında etki ettiğini söyledi.
İkinci el araç fiyatlarının ciddi derecede artmasıyla insanlarda araç alım satımına yönelik bir merak ve ilgi uyandığını ifade eden Ertemel, "Kendi müşteri portföyümüzdeki insanlar bile etraflarından araba alıp satmaya başladı. Mesleği olmadığı halde birçok insan araba alıp satıyor. Doktor, memur araba alıp satıyor. Herkes bizim işimizi yapmaya başladı. Bu da bu sefer piyasada ve fiyatlarda bir dengesizlik oluşturmaya başladı. Öyle bir pozisyona geldik ki iş çığırından çıktı" diye konuştu.
"BİR YILDA FİYATLAR YAKLAŞIK YÜZDE 60-70 CİVARINDA ARTI"
Hayrettin Ertemel, 2020 yılının mart ve nisan aylarında sıfır araç siparişlerinin gelmeye başlayacağını ve biraz da fiyatların makul seviyeye gelmesiyle ikinci elde fiyat artışlarının yavaşlayacağını söyledi.
İkinci el araçta bir yılda yüzde 60-70 civarında fiyat artışı yaşandığına dikkati çeken Ertemel, "Bu normal ve sağlıklı bir artış değil. İnternet üzerinden yapılan satışları incelediğiniz zaman bunların yüzde 63'ü bireysel satış. 5 ve üzeri ilan veren kişi sayısı da şu anda yaklaşık 200 bin. Satıcı şahıs ama 500 üzeri satış yapıyor. Esasında otomobil alıp satıyor ama ne bir vergi levhası var ne bir dükkanı var. Burada devletimiz, maliye zarar görüyor. Ayrıca, suistimallerden dolayı tüketiciler mağdur oluyor" değerlendirmesinde bulundu.
"BİR YILDA 3,5 MİLYON ARAÇ KAYIT DIŞI SATILIYOR"
İMAS Başkanı Ertemel, internet üzerinden araç satışlarında ve işi otomobil olmadığı halde bir yılda çok fazla araç satanlar konusunda devletin bir düzenleme yapması gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
"Satıcının, internet sitesi üzerinden arabasını ilana vereceği zaman T.C. kimlik numarasını da vermesini talep ediyoruz. Bu belki karşı tarafta, ekranda görünmeyebilir ama o internet sitesinde bulunmalı. Aracın ruhsatını, ekspertiz raporunu sisteme yüklesinler. Bunların hepsini sorgulamak lazım. Bu sitelerin bir datası olsun. Biz de otomobilciler olarak yetki belge numaramızı yazalım. Bir yılda 3,5 milyon araç kayıt dışı satılıyor. Devletin burada çok ciddi bir vergi kaybı var. Biz istihdam oluşturuyoruz, hepimizin bir vergi levhası var. Adamlar evlerde araçları alıp satıyorlar. Vergi yok, denetleme yok, hiçbir şey yok. Bir yıl içerisinde 2 veya 3 araç satanların hepsi maliye tarafından noterlerden bilgi istenerek denetlensin. Bunlar bu işi mi yapıyor, yoksa gerçekten kendi araçlarını mı satıyorlar, bunları öğrenmemiz lazım."
"ASLINDA BU SÜREÇ BAŞLADI"
Bu konuda ilgili bakanlıklar nezdinde girişimlerde bulunduklarını aktaran Ertemel, "Biz bu konularla ilgili Motorlu Araç Satıcıları Federasyonu (MASFED) ile birlikte çalışmalar yürütüyoruz, birlikte hareket ediyoruz. Bu durumları Ticaret Bakanlığı ile Hazine ve Maliye Bakanlığı'nda yaptığımız girişimlerde sürekli gündeme getiriyoruz. İnşallah en kısa sürede bunlarla da ilgili sonuç alacağız. Bunu federasyonumuz şu anda takip ediyor. Kesinlikle bununla ilgili olumlu dönüş yapılacağını düşünüyoruz. Şu anda görüşmeler devam ediyor. Tahmin ediyorum birkaç ay içinde bununla ilgili bir sonuç elde edeceğiz. Aslında bu süreç başladı. Noterlere Hazine ve Maliye Bakanlığı'ndan yazılar gidiyor. Noterlerden artık bir yıl içerisinde 2 ve ya 3'ten fazla araç alıp satanların listesini istemeye başladılar" şeklinde konuştu.
