Soğuk Algınlığı (Nezle)
Nevşehir Devlet Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ünal ÇAĞIR ile ani mevsim değişikliği ile ortaya çıkan Grip hakkında bilgi aldık.
Soru: Hocam Soğu Algınlığı (Grip) Hakkında Kısa Bilgi Verirmisiniz?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ünal ÇAĞIR:
Soğuk algınlığı, burun akıntısı, boğazda kaşınma hissi başlayan virüslerin sebep olduğu bulaşıcı bir hastalıktır. Genellikle hafif belirtilerle 5-7 içinde kendiliğinden düzelmesine rağmen, çocuklarda okullarından geri kalmaya, erişkinlerde ise iş gücü kaybına sebep olan bir hastalıktır. Çocuklarda erişkinlerden daha çok görülür. Çocuklarda sık olmasının nedeni, kreşlerde, okullarda sık temas halinde olunmasından kaynaklanır. Çocuklar böyle toplu yerlerde sürekli virüsü birbirlerine bulaştırırlar. Soğuk algınlığına neden olan 200'ün üzerinde virüs saptanmıştır. Bunların içinde en sık görülen rhinovirüs adı verilen virüstür. Bu tip virüsler yılın soğuk ve yağışın az olduğu dönemlerinde daha kolay ürer. Mevsimsel özelliklerin yanı sıra bireysel faktörlerde soğuk algınlığı şansını artırmaktadır. Bunların başında yetersiz beslenme, sigara kullanılması, bademcik ve geniz eti problemleri, stres gibi faktörlerde hastalık oluşumunda etkilidir
Soru: Nasıl Bulaşır?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ünal ÇAĞIR:
Genellikle hastalıklı kişilerin tükürükleri, burun akıntıları, hapşırıkları yoluyla kolayca bulaşır. Bu nedenle kapalı ve kalabalık ortamlarda hastalıklı kişiden diğer kişilere rahatlıkla bulaşır. Ayrıca virüsler deride veya herkesin temas ettiği dış ortamda ( kapı kolu, telefon ahizesi, toplu taşıma araçları ) 2-3 saat canlı kalabilmektedir. Bu yerlere elleri ile temas eden kişiler, kendi elleri ile burun, göz mukozalarına temas edince de bulaşma olur.
Soru: Belirtileri Nelerdir?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ünal ÇAĞIR:
Hastalık genellikle virüsün alınmasından 2-3 gün sonra başlar. İlk belirti burun akıntısıdır. Bunun
dışında burun tıkanıklığı, hapşırık, boğaz ağrısı, öksürük ve baş ağrısı olabilir. Hafif ateş yükseklik olabilir. Halsizlik, kırgınlıkta görülebilir. Çoğunlukla hastalar şikayetlerini ayaktan atlatırlar.
Soru: Grip Nedir?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ünal ÇAĞIR:
İnfluenza” virüsünün solunum yoluyla insan vücuduna girmesiyle oluşan ve salgınlara yol açan bir enfeksiyon hastalığıdır. Dünya Sağlık Örgütü‘nün verilerine göre, grip her yıl dünya nüfusunun yüzde 5‘ini etkiliyor. Özellikle ileri yaştakiler, çocuklar, kronik hastalığı olanlar ve bağışıklık sistemi baskılanan kişilerde ölüme kadar varabilen ciddi sonuçlar doğurabiliyor”
Grip; soğuk algınlığından farklı olarak, aniden 39 - 40 C kadar çıkan yüksek ateş, aşırı halsizlik, kuru öksürük, baş ağrısı, şiddetli kas ve eklem ağrılarıyla insanı yatağa düşürebilecek kadar ağır seyredebiliyor. Bu hastalık tablosuna kimi zaman bulantı, nadiren de kusma eşlik edebiliyor. Kuru öksürüğe balgam eklendiği takdirde çok dikkatli olunması gerekiyor. Bu belirti, gribin arkasından zatürre gelişebileceğine işaret edebiliyor. Dolayısıyla, özellikle balgamlı öksürüklerde zaman kaybetmeden bir hekime başvurmak, yaşamsal önem taşıyabiliyor.
Bulaşma aynı soğuk algınlığında olduğu gibi,hasta veya taşıyıcı kişilerin hapşırması ya da öksürmesi yoluyla kolaylıkla bulaşabilir. Virüs bulaşmış ellerle kapı kolu, merdiven korkuluğu, telefon ahizesi gibi nesnelere temas etmek, havlu gibi ortak kullanım eşyalarını kullanmak ile de bulaşabiliyor. Hasta kişilerden çevreye saçılan virüs parçacıklarının havada asılı kalabilme yeteneğine sahip olması, bulaşıcılığı daha da artırıyor. Hasta kişinin kapalı bir ortama girip çıkması bile o ortamda bulunan kişileri virüsün bulaşması açısından risk altına sokuyor. Bu nedenle grip ev, iş yeri, okul, kreş ve toplu ulaşım araçları gibi kapalı mekanlarda çok kolay bulaşıyor.
Soru: Gripe Karşı Ne gibi Önlemler Almalıyız?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ünal ÇAĞIR:
1.Dışardan geldiğimizde ellerimizi sabun ile yıkamalıyız.
2.Mümkünse soğuk algınlığı olan kişilerle yakın temastan ve kalabalık ortamdan kaçınmalıyız.
3.Hapşırır veya öksürürken elimiz ile burnumuzu ve ağzımızı kapatmalıyız.
4.Kış aylarında bol sıvı almalı ve beslenmemize özen göstermeliyiz
5.Sigara içmemeliyiz.
6.Özellikle kaloriferli evlerde nem oranını normal sınırlar içinde tutmalıyız.
7. Küçük çocuklarda, yaşlı hastalarda, şeker hastalığı, kanser veya diğer sistemik hastalığı olanlar doktora başvurunuz.
Soru : Nasıl Bir Tedavi Uygulanmalıdır?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ünal ÇAĞIR:
1.İstirahat
2. Sıvı alınımının artırılması
3. Tuzlu su ile burun lavajı ve boğaz gargarası
4. Burnun nemlendirilmesi
5. Ateş düşürücü ve ağrı kesici ilaçlar alınması
6. Soğuk buhar
7. Bol C vitamini içeren meyve ve sebzelerin tüketin
8.Antibiyotikler KULLANILMAMALIDIR
Soru : Grip Aşısı Nedir ? Ne zaman Yaptırılmalıdır?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ünal ÇAĞIR:
İnaktive ( cansızlaştırılmış)edilmiş influenza virüsünden yapılıyor. Aşı uygulandıktan sonra bağışıklık sistemi aşıdaki inaktif virüse karşı antikorlar (bağışıklık) oluşturuyor. Daha sonra, aktif virüsle karşılaşıldığında, önceden oluşmuş antikorlar enfeksiyon oluşumunu önlüyor veya ağır hastalık riskini azaltıyor.Grip aşısınının etkisinin ortaya çıkması için 2-3 haftalık bir süreye ihtiyaç duyuluyor. en uygun zaman Eylül ve Ekim aylarıdır.Eğer bu aylada aşı olamamış grip hastalığı da geçirmemiş ve risk grubunda olanların bahar aylarına kadar da aşı yaptırabilir. Aşı, 6 aydan küçük bebekler, hamileliğin ilk 3 ayı içerisindeki anne adayları, yumurta ve tavuk proteinlerine alerjisi olan kişiler dışında herkese yapılabilir. Ayrıca, 38 C üstünde ateşi olan hasta kişilerde, aşı uygulamasının ateş düştükten sonra yapılması gerekiyor.
- 65 yaş ve üstündeki kişiler (özellikle huzur ve bakım evlerinde kalanlar)
- Kronik hastalığı olanlar: Kalp damar sistemi hastaları; akciğer, karaciğer ve böbrek hastaları; romatizma hastaları, diyabet hastaları ve endokrin sisteme ait hastalıkları olanlar
- Bağışıklık sistemleri baskılanmış kişiler: Kanser hastaları, organ ve kemik iliği nakli yapılanlar
- 6 aydan büyük çocuklar
- Uzun süreli aspirin tedavisi alan çocuklar ve gençler
- Hamileler (ilk üç aydan itibaren) ve emziren anneler aşı olmaları tavsiye edilmektedir
Grip aşısında tek doz yeterli oluyor. 8 yaşından küçük çocuklarda ise aradan en az 4 hafta geçtikten sonra ikinci doz aşılama yapılması gerekiyor. Grip aşısının her yıl tekrarlanması gerekiyor. Bunun nedeni ise, virüslerin her yıl kendilerini değiştirdikleri için, bir önceki yılın aşısının sonraki yıl koruyucu özelliğini yitirmesidir. Genellikle 2 -3 hafta sonra etkili olmaya başlayan grip aşısının koruyuculuk süresi de 6 - 12 ay sürüyor. Aşının koruyuculuğu ise karşılaşılan virüsle aşının içerdiği antijenik yapının uyumuyla ilişkili. Aşıdaki antijenler virüsle ne kadar uyumluysa, korumanın da o kadar iyi sağlandığını belirtiyor. Grip aşısı ile koruyuculuk, 65 yaş altındaki sağlıklı erişkinlerde % 70-90 gibi yüksek oranlarda seyrediyor. İleri yaşlarda bu etki % 30-40 oranında azalmakla birlikte, hastalığın hafif geçirilmesi sağlanıyor. çocuklar üzerindeki koruyuculuk oranı ise % 22-91 arasında değişiyor. Aşı yapıldıktan sonra enjeksiyon bölgesinde ender görülse de; kızarıklık, şişlik, morarma, ateş, kırıklık, titreme, yorgunluk, baş ağrısı, terleme, kas ve eklem ağrıları gibi yan etkiler ortaya çıkabiliyor. Çok rahat tolere edilebilen bu yan etkiler de 1-2 gün içinde kendiliğinden geçiyor.
Soru: Sağlığımızla ilgili verdiğiniz son derece önemli bilgiler için Teşekkür ederiz?
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ünal ÇAĞIR :
Ben Teşekkür Ederim. Sağlıklı ve mutlu günler dilerim.
Röportaj : Nevşehir KHB Basın ve İletişim Sorumlusu Ahmet AK
Doktor: Nevşehir Devlet Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Uzm. Dr. Ünal ÇAĞIR
