4 çeşit ertesi gün hapı bulunur:
Sadece progesteron hormonu içerenler: 2 tablet birlikte alınır. Yumurtlamayı durdurarak gebeliği önler.
Estrojen ve progesteron hormonu içerenler: 2 tablet hemen alınır, 2 tablet ise 12 saat sonra alınır. Hem yumurtlamayı durdurur hem de rahim içini ceninin yerleşmesine uygun olmayan bir hale getirerek etki eder.
Progesteron resptör modülatörü ulipristal asetat: En etkili olan ilaç, ilişki sonrasında 5 güne kadar alınabilir. Ancak ülkemizde bulunmamaktadır.
Mifepriston (RU-486): Sadece Rusya ve Çin’de bulunan bir ertesi gün hapı çeşididir.
Ertesi gün hapı nasıl kullanılır?
Ertesi gün haplarının adı yanlış anlaşılmalara neden olabilir. Çünkü, isminden dolayı kadınların çoğu gerçekten bu hapın ertesi gün alınması gerektiğini düşünebilir. Oysa ilişkiden ne kadar önce alınırsa etkisi o kadar fazla olur. Bu tür haplar ilişkiden sonra 12 saat içinde alındıklarında koruyuculuğu yaklaşık yüzde 90 civarında olabilir. İkinci güne kalırsa yaklaşık yüzde 75, üçüncü güne kalırsa da bu oran yüzde 58 olabilir. Üç günden sonraki kullanımlarda etkili olmayacağı kabul edilir. Bu yöntemin kullanıma sunulma nedeni, istenmeyen bir ilişki olduğunda ya da bir doğum kontrol yöntemi kullanılmakta iken aksilik olduğunda ek yöntem olarak kullanılmasıdır.
Ertesi gün hapı, yüksek miktarda progesteron hormonu içeren ertesi gün hapları, korunmasız olarak girilen cinsel ilişki sonrasında, planlanmamış gebeliklerin oluşumunu engellemek için kadınlar tarafından oral yoldan kullanılan bir ilaçtır. İlaç içeriğinde yer alan yüksek düzeyde progesteron hormonu, kadın yumurtasının erkek üreme hücresi sperm tarafından döllenme ihtimalini azaltmasının yanı sıra, döllenen yumurtanın da uterusa tutunmasını engelleyerek, gebelik oluşumunu engeller. Doğum kontrol ilaçlarının aksine, ertesi gün hapı düzenli kullanım gerektirmez ve gebelik istenmeyen ilişki sonrasında bir ya da iki doz olarak kullanılır. Bu yüzden bir doğum kontrol yöntemi olarak algılanmaması gereken ertesi gün hapı, korunmasız cinsel ilişki, kondom yırtılması gibi beklenmedik durumlarda kullanılmalıdır. Cinsel ilişki sonrasında gebeliği engelleme şansı, ilacın ne kadar erken kullanıldığıyla da bağlantılı olan doğum kontrol hapları, ilişki sonrası 5. günde alındığında etki etmeyebilir. Ertesi gün hapı, korunmasız ilişki sonrasındaki ilk 24 saatte alındığında, planlanmamış gebelik oluşumlarının yaklaşık olarak %98'ini engeller. Cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşmasını önleme konusunda ise hiçbir koruyucu etkisi bulunmayan ertesi gün haplarının yalnızca beklenmedik durumlarda gebeliği önlemek amacıyla kullanılması gerektiği unutulmamalıdır. Ertesi gün hapı nasıl kullanılır sorusunu yanıtlamadan önce ertesi gün hapı nedir bunu iyi anlamak gerekir.
Kaynak: Acıbadem Hayat ve MedicalPark
